Ο ΦΡΕΙΔΕΡΙΚΟΣ ΝΙΤΣΕ ΕΝ ΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ

Η πνευματική γνωριμία τού Νίκου Καζαντζάκη (1883-1957) με το έργο τού Γερμανού φιλοσόφου και ποιητή Φρειδερίκου Νίτσε (1844-1900) έγινε στο Παρίσι, όπου την 1η.10.1907 έφθασε ο 24χρονος Κρητικός, αριστούχος διπλωματούχος τής Νομικής Σχολής τού Πανεπιστημίου Αθηνών από τις 9.12.1906. Εκεί έγραψε το πρώτο σχέδιο της εναισίμου επί υφηγεσία διατριβής του. Στο Παρίσι ξαναγύρισε το 1909 και παρέμεινε τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, οπότε συμπλήρωσε τη διατριβή του. Τον Απρίλιο του ίδιου χρόνου την τύπωσε σε βιβλίο 93 σελίδων: «Εκ των καταστημάτων Στ. Μ. Αλεξίου, εν Ηρακλείω Κρήτης, 1909» αναγράφεται στο εξώφυλλο του βιβλίου και φωτοαναπαράγεται μαζί με τον κύριο τίτλο του στην πρώτη (επαν)έκδοσή μας, τον Φεβρουάριο του 1998, σε επιμέλεια του Εκδότη μας Δρος Πατρόκλου Σταύρου.

Από την έρευνα του Δρος Σταύρου στο Ιστορικό Αρχείο τού Πανεπιστημίου Αθηνών για στοιχεία σχετικά με τη διατριβή και την τύχη της, δεν βρέθηκε τίποτε άλλο σχετικό. Μόνο στο λήμμα τού Ν. Β. Τωμαδάκη για τον Νικόλαο Καζαντζάκη στη Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαιδεία του «Πυρσού» αναγράφεται: «Διετέλεσε ανώτερος υπάλληλος και υφηγητής της νομικής σχολής». Η έρευνα στο Αρχείο του Πανεπιστημίου συνεχίσθηκε. Δεν προέκυψε κάτι νέο, αλλά βρέθηκε το δίπλωμα για τον τίτλο του διδάκτορος της Νομικής, που επήρε με άριστα ο Καζαντζάκης, και αναπαράγεται στην Γ΄ έκδοση (2006).

Η «γνωριμία» του Καζαντζάκη με τον Νίτσε υπήρξε ορόσημο για τη ζωή του. Δεν υιοθέτησε απόλυτα το σύστημα των ιδεών και θεωριών του, που υπερβαίνει τη λογική και φθάνει σε άκρα. Άλλωστε, και βιολογικά δοκιμάσθηκε φοβερά ο Νίτσε, και βλέπουμε τον Καζαντζάκη να εύχεται να είναι άμοιρος από τη μοίρα του «αντίθεου προφήτη». Νιτσεϊκές ιδέες εμφανίζονται στα έργα του Καζαντζάκη (λ.χ. στην Ασκητική, στην Οδύσεια), και στη μυθιστορηματική αυτοβιογραφία του "Αναφορά στον Γκρέκο" το ΚΓ΄ Κεφάλαιο επιγράφεται «Παρίσι - Νίτσε ο Μεγαλομάρτυρας». Μπορεί να συνοψισθούν στο παράγγελμα το άτομο να υπερβεί τον εαυτό του και να φτάσει εκεί που δεν μπορεί.
Πο