Εμπνεόμενος από τις Ελικωνιάδες Μούσες -που τον διαφωτίζουν, τον καθοδηγούν και τον ενδυναμώνουν- ο Ησίοδος ασχολείται κυρίως με την καταγωγή και την γέννηση των Θεών, με τη δημιουργία του Κόσμου, με τη διαχρονική πορεία του ανθρώπινου γένους και με την Τιτανομαχία. Η βασική θεματολογία του έπους του είναι εκείνη που το κατατάσσει στο χώρο της καλούμενης "κοσμογονικής ποίησης", ενώ επάξια τοποθετεί τον ίδιο τον Ησίοδο μεταξύ των αρχαιότερων και επιφανέστερων θεολόγων της Ευρώπης.