Το έργο και η δράση του Αλέξανδρου Δελμούζου αποτέλεσαν πολλές φορές στο παρελθόν αφορμή για αμφισβητήσεις και αντιδράσεις. Ο Αλέξανδρος Δελμούζος, όμως, υπήρξε ένας πρωτοπόρος παιδαγωγός, ο οποίος με την παρουσία του επέδρασε σημαντικά στον εκπαιδευτικό χώρο του νεοελληνικού κράτους.
Στην παρούσα εργασία μελετούνται η σχολική πράξη στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα οποία διηύθυνε ο Αλέξαν-δρος Δελμούζος (Ανώτερο Δημοτικό Παρθεναγωγείο του Βόλου, Μαράσλειο Διδασκαλείο και Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης) και ιδιαίτερα οι συνεχείς και συστηματικές προσπάθειές του, που αφορούν στην εξάλειψη των δυσλειτουργιών του «παλαιού σχολείου».