ΑΝΤΟΝΙΟ ΓΚΡΑΜΣΙ. Η ΖΩΗ ΚΑΙ ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΕΝΟΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤ

Ο Λένιν είχε παρατηρήσει ότι τους μεγάλους επαναστάτες στη διάρκεια της ζωής τους, τους κυνηγάνε και τους συκοφαντούν οι άρχουσες τάξεις, όμως μετά θάνατον προσπαθούν να τους μετατρέψουν σε άκακα εικονίσματα αφαιρώντας την επαναστατική ουσία των ιδεών και της δράσης τους, με τη βοήθεια των ρεφορμιστών μέσα στο κίνημα. Ο Αντόνιο Γκράμσι είναι μια τέτοια περίπτωση. Φέτος τον Απρίλη συμπληρώνονται εβδομήντα χρόνια από το θάνατό του στις φυλακές του φασιστικού καθεστώτος του Μουσολίνι. Η δράση και το έργο του είναι πολύτιμη παρακαταθήκη σήμερα για όσους όχι μόνο προσπαθούν να κατανοήσουν τον κόσμο αλλά και να τον αλλάξουν με τον αγώνα τους. Για να συμβάλει σ' αυτή την προσπάθεια το Μαρξιστικό Βιβλιοπωλείο κυκλοφόρησε μια μπροσούρα με κείμενα που παρουσιάζουν τη ζωή και τις ιδέες του Γκράμσι. Ο Γκράμσι γεννήθηκε στην Σαρδηνία, μια από τις πιο φτωχές περιοχές του ιταλικού κράτους στις αρχές του 20ου αιώνα. Πήγε να σπουδάσει στο Τορίνο, στον ανεπτυγμένο Βορρά, μια πόλη που σύντομα έγινε το κέντρο της πιο σύγχρονης για εκείνη την εποχή βιομηχανίας, των μεγάλων αυτοκινητοβιομηχανιών όπως της Φίατ. Εκεί ο Γκράμσι έγινε σοσιαλιστής. Το Σοσιαλιστικό Κόμμα της Ιταλίας τότε ήταν χωρισμένο σε δυο πτέρυγες. Τη δεξιά, με πυρήνα τους βουλευτές, δημάρχους και γραφειοκράτες των συνδικάτων που κήρυτταν ότι ο μόνος δρόμος για το κίνημα είναι η εφαρμογή μεταρρυθμίσεων μέσα από το κοινοβούλιο σε συνεργασία με τους φιλελεύθερους αστούς πολιτικούς. Η πλειοψηφία στο κόμμα στήριζε την αριστερή πτέρυγα τους "μαξιμαλιστές". Αυτοί διακήρυτταν την πίστη τους στο σοσιαλισμό και την επανάσταση. Αλλά μέχρι εκείνη τη "μεγάλη στιγμή" οι εργάτες το μόνο που είχαν να κάνουν είναι να ψηφίζουν το κόμμα και να περιμένουν ν' αλλάξουν οι "συσχετισμοί". Τίποτα δεν ένωνε τους αγώνες του σήμερα με τη πάλη για τον σοσιαλισμό. Ο Γκράμσι δυσφορούσε από την αρχή με αυτή την στρατηγική. Όμως, την απάντηση τη βρήκε στο ζωντανό κίνημα. Το 1919-1920 η Ιταλία έζησε ένα επαναστατικό κύμα, την "κόκκινη διετία". Εκ