Η μυστικιστική γνώση, που από τα βάθη των αιώνων αποτελούσε τον αόρατο συνδετικό κρίκο της ανθρώπινης ψυχής με τη θεϊκή ενέργεια, υπήρξε ο θύλακας που λειτούργησε ως πηγή του χριστιανισμού. Ο προ-χριστιανικός μυστικισμός έδρασε καταλυτικά σαν το σπόρο της γνωστής παραβολής, που ρίζωσε, βλάστησε και στα πυκνά κλαδιά του κατέφυγαν οι φωτισμένοι της ανθρώπινης διάνοιας. Οι μυστικιστές της αρχαίας Ελλάδας, ο Πλάτων, ο Σωκράτης, ο Πλούταρχος, ο Ηράκλειτος, βάδισαν στην ατραπό της ίδιας μεγάλης αλήθειας με τους Αιγύπτιους ιεροφάντες, με τον Ιωάννη της Αποκάλυψης και με τον Αυγουστίνο. Μια αλήθειας που διακηρύττει πως ο άνθρωπος εξελίσσεται μέσω των μυήσεων που του παρέχει η ίδια η ζωή, καθώς πορεύεται με πίστη στην εκπλήρωση του πεπρωμένου του, στη μετάλλαξη της ύλης σε πνεύμα, στη θέωση.