ΜΕΤΕΩΡΟΣ ΖΗΛΟΣ (ΣΜΥΡΝΑΙΟΥ ΨΗΦΙΔΑ)

Στον τόμο αυτό έχουν συγκεντρωθεί κείμενα που πραγματεύονται όψεις της προτεσταντικής, ιεραποστολικής παρέμβασης στην νεοελληνική κοινωνία και εκπαίδευση κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα. Μέσα από τη μελέτη άγνωστων ή λιγότερο γνωστών αρχειακών πηγών και βιβλίων της εποχής, που βρίσκονται σε αρχειακές συλλογές ή βιβλιοθήκες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, επιχειρείται η ανίχνευση αυτή της γιγαντιαίας ιεραποστολικής προσπάθειας, την οποία ανέλαβαν αγγλικές και αμερικανικές εταιρείες, με σκοπό τον εκπροτεσταντισμό της οικουμένης. Έναν από τους σταθμούς αυτής της προσπάθειας αποτέλεσε και η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ειδικότερα το νεοελληνικό κρατίδιο που γεννήθηκε μετά την Επανάσταση του 1821. Η ίδρυση σχολείων (Σχολή Hill στην Αθήνα, Φιλελληνικόν Παιδαγωγείον Σύρου, σχολεία στο Άργος, στη Τήνο, στην Αρεόπολη), στα οποία εκπαιδεύτηκαν δάσκαλοι και δασκάλες και έλαβαν την εγκύκλια κατάρτιση πλήθος ελληνοπαίδων, η διάδοση χιλιάδων σχολικών και προτεσταντικών βιβλίων και φυλλαδίων, το κήρυγμα και η φιλανθρωπία, αποτέλεσαν τα μέσα για την πραγματοποίηση αυτού του μεγαλεπήβολου οράματος. (από τον πρόλογο του βιβλίου)