Συστήματα ποικίλων μορφών συγκροτούνται σε διαφορετικά επίπεδα περιγραφής και χρονικές κλίμακες του σύμπαντος. Ενώ γενικά αυτά τείνουν να αυξάνονται, μια αντίθετη τάση που εμποδίζει την αύξηση πέρα από κάποιο όριο εκδηλώνεται στο περιβάλλον τους. Η αέναη διελκυστίνδα μεταξύ των δύο τάσεων, της ορμής για αύξηση και του εξαναγκασμού σε περιορισμό, καθορίζει την κατάσταση που διαμορφώνεται. Παρόμοια αντίθεση εμφανίζεται και μεταξύ ανάπτυξης του περιβάλλοντος στο σύγχρονο κόσμο. Η αδιάκοπη αναζήτηση του περισσότερου ή του καλύτερου, βασιζόμενη σε εκτιμήσεις ότι η συνεχής επέκταση του ανθρώπου είναι δυνατή, εκφράζεται με το κυνήγι της οικονομικής, κοινωνικής ή πολιτιστικής ανάπτυξης και αντιστοιχεί στην ορμή. Η αντίθετη τάση, ο εξαναγκασμός, αντιστοιχεί στην αυτάρκεια, όπως εκφράζεται με τη βούληση για διατήρηση, τη λιτότητα ή την ανησυχία για περιβαλλοντικές απειλές και τεχνολογικούς κινδύνους. Το βιβλίο αυτό παρουσιάζει μια σύνθεση επιστημονικών οικολογικών στοιχείων, που συμβάλλουν στη δημιουργία ενός επίκαιρου πολιτικοκοινωνικού προβληματισμού. Αφιερώνεται στον Γιώργο Ρώσση (1948-1994), φυσικό και φιλόσοφο, ο οποίος προώθησε, με γόνιμες συζητήσεις, την ανάλυση πολλών θεμελιωδών εννοιών.